นิทรรศการ Mekong Fulcrum Project ณ Warin Lab Contemporary
นิทรรศการ Mekong Fulcrum Project ณ Warin Lab Contemporary
โดย เรืองศักดิ์ อนุวัตรวิมล ศิลปินผู้สำรวจชีวิตของผู้คนและสิ่งมีชีวิตอื่นๆในลุ่มน้ำแม่น้ำโขง ซึ่งถูกรุนรานจนกลายเป็นแร้นแค้นและเปราะบาง เรืองศักดิ์ได้ออกสำรวจพื้นที่ ด้วยการเดินทางเลาะไปตามจังหวัดริมแม่น้ำ รวมทั้งสัมภาษณ์คนในพื้นที่ และปรึกษาผู้เชี่ยวชาญและนักเคลื่อนไหวที่ทำงานเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ของแม่น้ำโขง เพื่อนำเสนอนิทรรศการ Mekong Fulcrum Project ร่วมกับ ART WORMs Collective
เรืองศักดิ์ ทำงานเชิงลึกเพื่อเก็บรวบรวมประวัติศาสตร์ของแม่น้ำโขงที่ครั้งหนึ่งเคยอุดมสมบูรณ์ บัดนี้คงเหลือเพียงส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม และเศษซากของสภาพแวดล้อมเดิม ท่ามกลางความตื่นตัวในการพัฒนา เศรษฐกิจและความทันสมัยในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา แม่น้ำโขงถูกตัดตอน และรีดหาผลประโยชน์อย่างไม่รู้จักพอ ส่งผลให้ระบบนิเวศที่เปราะบางอยู่แล้วเข้าสู่ภาวะวิกฤติที่ถดถอยลงอย่างรวดเร็ว จากแม่น้ำอายุหลายล้านปีที่หล่อเลี้ยงภูมิภาคนี้มาโดยตลอด ปัจจุบัน พืชและสัตว์หลายสายพันธุ์ค่อยๆ สูญหายและตายจากไป วิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชนริมน้ำที่จำต้องถูกละทิ้ง กลายเป็นส่วนหนึ่งของความทรงจำที่อาจเลือนหายไปตลอดกาล
ตัวอย่างดินแม่น้ำและสัตว์ตัวเล็กๆจากหกจังหวัดเขตชายแดนไทยที่อยู่ในบริเวณลุ่มแม่น้ำโขง ได้ถูกนำมาเป็นส่วนประกอบของการสร้างสรรค์ผลงานจำลองภูมิประเทศบริเวณแม่น้ำโขง ผลงานนี้ ซึ่งมีชื่อว่า “Excavated Gods” เปรียบเสมือนแผนที่ของพรมแดนริมแม่น้ำที่ไหลผ่านจังหวัดเลยไปจนถึงอุบลราชธานี มีความยาวถึง 858 กิโลเมตร โดยมีเปลือกหอย หอยเชอรี่ ปลาแห้ง สาหร่ายคลาโดฟอรา (Cladophora) กะโหลกแพะ และเปลือกนอกของไส้เดือนปรากฏอยู่ในงานศิลปะ เป็นเศษซากของระบบนิเวศที่กำลังล่มสลาย พร้อมกับสิ่งมีชีวิตและประเพณีต่างๆที่สูญหายอย่างรวดเร็ว เรียกได้ว่าเป็นฉากสุดท้ายของแม่น้ำโขงที่เจริญรุ่งเรืองมายาวนานหลายล้านปี
เมื่อเดินขึ้นบันไดไปชั้นสองของแกลเลอร์รี่ ผู้ชมจะได้ยินเสียงแผ่วเบา จากแผ่นเสียงเก่าๆจากชิ้นงาน “Amphasia” ที่ชวนให้สัมผัสถึงเสียงชีวิตของแม่น้ำโขง และด้วยเม็ดทรายจากแม่น้ำโขงที่ถูกบรรจงอย่างตั้งใจประดับอยู่บนพื้นผิวแผ่นเสียง ทำให้เกิดการสึกหรอของเข็มของเครื่องเล่น การขับขานของผลงานชิ้นนี้จึงมีช่วงขาดหาย และค่อยๆทรุดลงเรื่อยๆ ส่วน “Rifting Landscape” ผลงานอีกชิ้นหนึ่งในห้อง เป็นบล็อกแข็งที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อจำลองริมฝั่งแม่น้ำโขง งานชิ้นนี้ นอกจากจะเป็นการเก็บรักษาดินของแม่น้ำไว้แล้ว ยังคงเป็นการบันทึกอดีตที่อุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำนี้ ในบริเวณเดียวกัน ผู้เข้าชมสามารถมานั่งชม ฟังเพลง และอ่านหนังสือ รวมทั้งงานเขียนต่างๆที่ศิลปินได้จัดเตรียมไว้
นิทรรศการ Mekong Fulcrum Project จะจัดแสดงที่ วารินแล็บ คอนเท็มโพรารี ตั้งแต่วันที่ 14 ธันวาคม 2567 จนถึงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2568
เวลาทำการ 10.30 น. ถึง 19.30 น.
ณ วารินแล็บ คอนเท็มโพรารี
