“Check PD” แอปพลิเคชันตรวจหาความเสี่ยงเป็นพาร์กินสัน รู้เร็ว รักษาไว

“Check PD” แอปพลิเคชันตรวจหาความเสี่ยงเป็นพาร์กินสัน รู้เร็ว รักษาไว เพื่อให้คนไทยมีคุณภาพชีวิตที่ดี

หากเอ่ยถึง “โรคพาร์กินสัน” ภาพการรับรู้ของหลายคนจะมองว่าเป็นเรื่องไกลตัว เป็นโรคของคนสูงอายุ แต่หากจะบอกว่า “โรคพาร์กินสัน” ไม่ใช่เรื่องไกลตัว เพราะพาร์กินสันเป็นโรคที่มีระยะเวลาการดำเนินโรคนาน   10-20 ปี หากมีอาการที่ชัดเจนของพาร์กินสันในวันที่อายุ 60 ปี นั่นคือโรคนี้ก่อตัวขึ้นเมื่ออายุประมาณ 40 ปี และวันนี้ พาร์กินสัน เป็นโรคที่ตรวจหาความเสี่ยงเพื่อเข้าสู่กระบวนการรักษาที่จะช่วยบรรเทาอาการรุนแรงของโรคได้แล้ว

จากสถิติขององค์การอนามัยโลกที่พบว่าคนไทยเป็นโรคพาร์กินสันเพิ่มมากขึ้น และยังพบในคนอายุต่ำกว่า 60 ปีด้วยนั้น ทางสภากาชาดไทย จึงได้ร่วมกับโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ในการพัฒนา  แอปพลิเคชันที่ใช้ตรวจหาความเสี่ยงของการเป็นโรคพาร์กินสันมานานหลายปี และได้พร้อมเปิดตัวให้ใช้งาน    แอปพลิเคชัน “Check PD” ไปเมื่อวันที่ 15 มกราคมที่ผ่านมา

ศ. นพ. รุ่งโรจน์ พิทยศิริ หัวหน้าศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสันและกลุ่มโรคความเคลื่อนไหวผิดปกติ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า องค์การอนามัยโลกมีสถิติพบว่า โรคพาร์กินสันมีอัตราการเพิ่มขึ้นเร็วกว่าโรคอื่นในกลุ่มความเสื่อมทางระบบประสาท โดยคาดว่าในระยะเวลาอีก   10 ปี ประเทศไทยจะมีจำนวนผู้ป่วยโรคพาร์กินสันเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า จึงมีการพัฒนาแอปพลิเคชัน Check PD ขึ้นมาเพื่อใช้ตรวจประเมินความเสี่ยงของการเกิดโรคนี้ เพราะหากตรวจพบว่ามีความเสี่ยง สามารถเข้ารับการรักษาจากแพทย์เพื่อป้องกันและชะลออาการรุนแรงของโรคได้ตั้งแต่ยังไม่มีอาการแสดงออกให้เห็น ซึ่งในประเทศไทยพบว่า มีผู้ป่วยจำนวนมากที่มาพบแพทย์ช้า อาการที่เป็นจะอยู่ในระยะการดำเนินโรคที่ค่อนข้างมาก ทำได้การรักษาเป็นไปค่อนข้างลำบาก ซึ่งแอปพลิเคชันนี้เป็นเสมือนผู้ช่วยแพทย์ที่จะช่วยสกรีนหาคนที่มีความเสี่ยง ซึ่งความแม่นยำของการตรวจมีสูงถึง 91% คนที่มีความเสี่ยง ควรเข้าสู่ระบบการรักษาทันที เพราะการเข้ารับการรักษาเร็ว ทำให้สามารถคุมอาการให้ใกล้เคียงกับคนปกติได้เร็ว และการเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง จะทำให้ผู้ป่วยกลับไปใช้ชีวิตได้ดีขึ้น และมีอายุยืนขึ้น แม้จะไม่หายขาดจากโรค แต่การรักษาเร็วจะได้ผลดี ทำให้กลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีได้

“หลายคนอาจจะมองว่าทำไมเราต้องตรวจพาร์กินสัน เราอาจจะไม่ได้เกี่ยวข้อง แต่หมออยากให้ทุกคนมองในจุดของการเริ่มดูแลตัวเอง  การตรวจจะเป็นการกระตุ้นให้มีการดูแลตัวเอง เพราะโรคพาร์กินสันหากเป็นแล้วยังมีความเกี่ยวเนื่องกับโรคอื่นๆ อีก เช่น หลอดเลือดสมอง หรือสมองเสื่อม ฯลฯ ซึ่งการตรวจหาความเสี่ยงโรคพาร์กินสันในปัจจุบันนั้นไม่ถือว่าเป็นเรื่องไกลตัว เพราะเราพบว่ามีผู้ป่วยพาร์กินสันอายุน้อยกว่า 60 ถึง 8% ของผู้ป่วย การตรวจเช็กนี้จะช่วยกระตุ้นเตือนให้เราได้ดูแลสุขภาพ และต้องทำความเข้าใจด้วยว่า แอปนี้ไม่ใช่แพทย์ แต่เป็นเพียงการประเมินความเสี่ยงในเบื้องต้น คนทั่วไปหากไม่มีอาการก็ไม่มีใครอยากมาพบแพทย์ และหลายคนก็ไป พบเมื่อมีอาการมากแล้ว แต่การใช้แอปนี้หากตรวจพบความเสี่ยงโดยที่ยังไม่มีอาการแสดงให้เห็น ก็สามารถไป  พบแพทย์ เพื่อเข้าถึงการรักษาที่ดีและเหมาะสมต่อไป” ศ. นพ. รุ่งโรจน์ กล่าว

ผ.ศ. (พิเศษ) ด.ร. พ.ญ. จิรดา ศรีเงิน อาจารย์ประจำศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์โรคพาร์กินสัน โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย กล่าวว่า แอปพลิเคชัน Check PD นี้ ประกอบไปด้วยการเช็กการเคลื่อนไหว การออกเสียง ทดสอบอาการสั่น ความคล่องตัวของนิ้วมือ การเดิน การทรงตัว  ข้อมูลที่ได้จากการทดสอบจะนำมาประมวลผลใน machine learning และผลที่ได้สามารถนำไปใช้แจ้งทางโรงพยาบาลที่ไปตรวจต่อเนื่องได้ โดยคาดว่าในระยะเวลา 1 ปี จะมีผู้ดาวน์โหลดแอปนี้และเข้ามาตรวจเช็กไม่น้อยกว่า 10,000 คน

“เรารณรงค์ให้เริ่มสกรีนความเสี่ยงการเป็นพาร์กินสันตั้งแต่อายุ 40 ก็เพราะโรคนี้มีระยะเวลาการดำเนินโรคที่ค่อนข้างนาน กว่าจะเกิดอาการที่เห็นได้ชัดเจนก็เมื่ออายุมาก ทำให้หลายคนเข้าใจว่าพาร์กินสันเป็นโรคที่เกิดกับผู้สูงอายุเท่านั้น ซึ่งการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ การได้รับกลิ่นลดลง ปัญหาการนอน มีการนอนละเมอหรือออกท่าทางหรือออกเสียง อาการท้องผูกเรื้อรัง รวมถึงปัญหาด้านอารมณ์ที่มีการซึมเศร้าผิดปกติ ก่อนจะมีอาการเคลื่อนไหวผิดปกติ รวมถึงปัจจัยเรื่องของพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เป็นโรคนี้ได้” ผ.ศ. พิเศษ ด.ร. พ.ญ. จิรดา กล่าว

โต๋ ศักดิ์สิทธิ์ เวชสุภาพร ศิลปินนักร้องนักดนตรี กล่าวว่า ตนเองเคยร่วมงานกับศูนย์โรคพาร์กินสันมานานแล้ว ซึ่งการเปิดตัวแอปพลิเคชัน Check PD ในวันนี้ ทำให้เห็นว่า มีเครื่องมือที่จะเข้าถึงคนป่วยได้ง่ายขึ้น  แอปนี้ใช้งานง่าย เป็นการตรวจเช็กในเบื้องต้นว่ามีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้หรือไม่ ซึ่งหากมีความเสี่ยง มาพบแพทย์เพื่อรับการรักษาได้เร็ว จะช่วยชะลออาการของโรคและทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้นได้ เพราะโรคนี้หลายคนเป็นแล้วไม่รู้ตัว มารู้ตัวก็เมื่อมีอาการมากแล้ว ทำให้การรักษาค่อนข้างยาก แต่หากรู้เร็ว รักษาได้เร็ว จะทำให้อาการไม่รุนแรงมากนักและสามารถใช้ชีวิตได้เหมือนคนปกติในสังคม

ป๋อมแป๋ม นิติ ชัยชิตาทร พิธีกรและโปรดิวเซอร์รายการ “เทยเที่ยวไทย” กล่าวว่า จากการเข้าร่วมฟังเกี่ยวกับโรคพาร์กินสันในวันนี้ ทำให้ได้ความรู้เกี่ยวกับโรคพาร์กินสันมากขึ้น จากที่ตอนแรกมองว่าเป็นเรื่องไกลตัวเพราะเป็นโรคของคนสูงอายุ และโรคคนสูงอายุส่วนใหญ่ที่รู้จักก็จะเป็นพวกอัลไซเมอร์ สมองเสื่อม แต่พาร์กินสันเรามักจะไม่ค่อยนึกถึงกัน  แต่หลังจากที่ได้ฟังคุณหมอพูดแล้วรู้สึกได้ว่าโรคนี้ใกล้ตัวเรากว่าที่คิด แต่ยังเป็นโรคที่ป้องกันได้แต่เนิ่นๆ ไม่ต้องรออายุ 40 ก็ตรวจเช็กได้  สำหรับแอปนี้หลังจากที่ได้ทดลองใช้แล้ว ใช้งานง่าย ไม่เสียเวลาในการทดสอบมาก หากทดสอบแล้วพบว่ามีความเสี่ยงก็รีบรักษาก่อนจะทำให้รักษาได้ง่ายขึ้น อยากให้โหลดไปตรวจเช็กกันเยอะๆ เพราะแอปโหลดฟรี มีความปลอดภัย และแบบทดสอบยังสนุกสนานอีกด้วย

แอปพลิเคชัน “Check PD” พัฒนาขึ้นจากการนำเทคโนโลยีดิจิทัลและการวิเคราะห์ฐานข้อมูลขนาดใหญ่ด้วยปัญญาประดิษฐ์ในการวินิจฉัยกลุ่มอาการโรคพาร์กินสัน เพื่อช่วยให้ผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นโรคพาร์กินสัน สามารถวางแผนการดูแลสุขภาพ การป้องกัน และการรักษาได้อย่างเหมาะสม เพื่อจะมีคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืน โดยสามารถตรวจเช็กความเสี่ยงการเป็นโรคพาร์กินสันได้ด้วยตนเอง สำหรับผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป โดยใช้เวลาประมาณ 25 นาทีในการทำแบบประเมินความเสี่ยง 20 ข้อ ซึ่งการเช็กนี้มีทั้งการตอบคำถาม การทดสอบขยับนิ้ว การทดสอบอาการสั่น การทดสอบการทรงตัว การทดสอบการออกเสียง หลังจบทุกขั้นตอนการเช็กแล้ว สามารถกดรับผลในแอปพลิเคชันได้ทันที ซึ่งผลที่ได้ให้ความแม่นยำสูงถึง 91% สามารถดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน CHECK PD ได้แล้ววันนี้ทั้งแอปสโตร์และเพลย์สโตร์

สำหรับผู้ที่ประสงค์ร่วมสนับสนุนการพัฒนาแอปพลิเคชัน Check PD และสนับสนุนการดำเนินกิจกรรมลงพื้นที่คัดกรองผู้ที่มีความเสี่ยงโรคพาร์กินสันทั่วประเทศของสภากาชาดไทย สามารถร่วมบริจาคในโครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี อุปนายิกาผู้อำนวยการสภากาชาดไทยหรือร่วมบริจาคเงิน 76 บาท ภายใต้แคมเปญ “พาร์พบแพทย์” เพื่อร่วมค้นหา คัดกรอง ช่วยเหลือผู้ป่วยพาร์กินสันกว่า 76 จังหวัดทั่วประเทศ สามารถบริจาคโดยเงินผ่านบัญชี ธนาคารไทยพาณิชย์  สาขาสภากาชาดไทย ชื่อบัญชี สภากาชาดไทย สำนักงานจัดหารายได้ เลขที่บัญชี 045-2-62588-8 และส่งต่อหลักฐานการโอนเงิน แจ้งชื่อ นามสกุล ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ และหมายเลขบัตรประชาชน (เพื่อใช้ในการยื่นลดหย่อนภาษี) ระบุว่า “ค้นหาพาร์กินสัน พาผู้ป่วยพบแพทย์” ส่งเอกสารมาที่ Email: donation@redcross.or.th เพื่อที่ทางสภากาชาดไทยจะได้ดำเนินการจัดส่งใบเสร็จรับเงินสำหรับการยื่นลดหย่อนภาษี 2 เท่า ต่อไป